ماه مبارک رمضان، ماه خیر و برکت، ماه انسان ساز و ماه نزول برکات است، و هرچه انسان کامل تر باشد از فواید این ماه بیشتر بهره می برد. ورزش که همواره برای سلامتی جسم و روح به آن سفارش شده است، در این ماه جلوه پررنگتری یافته و می تواند نقش خود در این مهم را، بهتر و بیشتر ایفا کند. ورزش نه تنها با روزه منافاتی ندارد، بلکه اگر به صورت صحیح و اصولی انجام شود، باعث آرامش و کاهش استرس ورزشکاران می شود و استقامت فکری و صبر آنان را تقویت می کند. از آنجا که امسال نیز ماه مبارک رمضان با تابستان همزمان شده است، روزهداران باید قدری بیشتر مراقب حفظ سلامت خود باشند. چراکه ممکن است علاوه بر روزهداری، گرمای هوا نیز انجام فعالیتهای جسمی روزانه از جمله ورزش را با مشکل مواجه کند.روزه مانع ورزش کردن نیست و در واقع ماه مبارک رمضان یک ورزش روحی تلقی می شود. روزهداری باعث حفظ طراوت ذهنی، شادابی و سلامت جسمی میشود، گرفتن روزه با شرط رعایت نکات تغذیه ای و جلوگیری از افت فشار و قندخون هیچ منافاتی با ورزش کردن ندارد، بلکه به انجام هرچه بهتر فعالیت های ورزشکاران نیز کمک خواهد کرد و اگر به صورت صحیح و اصولی انجام شود، فرد روزهدار را در مقابل خستگیها و دشواریهای روزه به ویژه در هوای گرم مقاومتر میکند. اما انجام فعالیتهای ورزشی چه در سطح مبتدی و چه حرفهای در ماه مبارک رمضان ملزم به توجه به مسائلی است که در ادامه به آنها اشاره میشود. ورزش کردن در طی روزه داری به کنترل وزن، کاهش استرس و حفظ سلامتی افراد کمک کرده و از افزایش وزن ناشی از تغذیه نامناسب و عدم تحرک در ماه مبارک رمضان پیشگیری می کند. باید توجه داشت که فراموش کردن ورزش در این ماه نه تنها به حفظ سلامت و قوای بدنی افراد کمک نمی کند، بلکه مشکلاتی همچون اضافه وزن را برای روزه داران به دنبال دارد.
از لحاظ بیوشیمیایی برخی اشخاص به دلیل تغذیه نامناسب و عدم تحرک بعد از اتمام ماه رمضان دچار افزایش وزن می شوند. ورزش در ماه مبارک رمضان، از تجمع چربی در بدن جلوگیری و عمل سوخت و ساز را تسهیل میکند. همچنین تعادلی میان سوختن کربوهیدراتها و چربیها صورت میگیرد. در زمان روزهداری به علت اینکه کربوهیدرات کمتری وارد بدن میشود، بدن چربیها را بیشتر میسوزاند. همچنین ورزش علاوه بر تاثیر مثبت بر تواناییهای جسمانی، سهم زیادی در افزایش قدرت یادگیری و تواناییهای ذهنی انسان دارد. اما اگر شما هم به ورزشی منظم و مرتب عادت داشتهاید، شاید نخواهید که یکباره تمام فعالیتهای خود را متوقف کنید. ورزش کردن در ماه مبارک رمضان از اصول و قواعدی پیروی می کند که بهتر است در یادگیری آن بکوشیم. لازم است افراد در ماه مبارک رمضان با یک برنامه مناسب غذائی، سطح ورزش را از نظر شدت و مدت کاهش دهند. موضوعی را که پیش رو دارید، شما را در خصوص شرایط ورزش کردن در ماه مبارک رمضان، بایدها و نبایدها و این که آیا در این ماه ورزش کردن صحیح است یا نه آشنا میکند.
زمان مناسب تمرین
در ماه مبارك رمضان كم آبي ميتواند در برخي از موارد به خصوص هنگام ورزش كردن مشكل ساز شود اما با تغيير زماني در برنامههاي ورزشي ميتوان با اين مشكل مقابله كرد. از لحاظ علمی بهترین زمان تمرینات و مسابقات در این ماه سه ساعت بعد از اذان صبح است چون بدن آمادگی بیشتری دارد. اما در عمل این مسأله امکانپذیر نیست. ورزشكاران ميتوانند برنامه ورزشي صبح خود را به عصر و بعد از افطار منتقل كنند و به اين ترتيب، احتمال وقوع مشكلات را به حداقل برسانند.
به افرادي كه امكان تغيير برنامه ورزشي خود را ندارند نيز توصيه ميشود كه درهنگام سحر و افطار مقدار بسيار زيادي آب بنوشند تا علاوه بر اينكه اين نياز بدن را مرتفع كرده باشند، مقداري آب در بدن ذخيره كنند تا در موقع نياز و از دست رفتن آب بدن، از آن بهره جويند و به اين ترتيب احتمال وقوع خطرات ناشي از كم آبي را به حداقل برسانند. راهكار ديگر هم اين است كه افراد از مصرف مواد غذايي كه باعث از دست رفتن آب بدن از راه ادرار ميشود، خودداري كنند. در اين بين كافئين يكي از مهمترين اين مواد است كه در قهوه و چاي فراوان وجود دارد. در فاصله سحر تا افطار از انجام فعاليتهاي بدني و ورزش خودداري و فعاليتها را به بعد از صرف افطار موكول كنيد. زمان ورزش به توانایی بدنی ورزشکاران و سطح حرفهای بودن آنها نیز ارتباط دارد، چرا که ورزشکاران با سطح چربی زیرپوستی مناسب و توان بدنی بالا میتوانند یک ساعت قبل از افطار نیز ورزش کنند و در هنگام افطار مقدار آب از دست رفته بدن را سریعا جبران کنند. بهترین زمان ورزش در ماه مبارک رمضان، برای ورزشکاران مبتدی دو تا سه ساعت بعد از افطار است و برگزاری مسابقات ورزشی بلافاصله بعد از افطار از نظر علمی قابل پذیرش نیست. ورزش کردن بلافاصله بعد از افطار موجب خستگی، وارد آمدن فشار بر سیستم عصبی، مفصلی، گوارشی و به ویژه عضلانی است که در نهایت ممکن است موجب بیماری ها و آسیب های ورزشی شود. فاصله بین غذا خوردن و ورزش کردن باعث میشود تا بدن فرصت هضم غذا را پیدا کرده و خون به راحتی در عضلات جریان پیدا کند. با فعالیت فیزیکی و ورزش قند خون کاهش می یابد و فرد روزه دار که به علت گرسنگی قند خون پایین دارد، اگر قبل از افطار فعالیت کند افت قندی بیشتری پیدا می کند.
همچنین بعد از افطار اندام های بدن مشغول ایفای وظایف خود در تغذیه ی سلول ها هستند و فشار ورزشی فعالیت آنها را مختل می کند و در صورتی که در طول روز فعالیت بدنی زیادی داشتهاند و انرژی آنها تحلیل رفته است، از انجام ورزشهای شدید قبل از افطار خودداری کنند، چرا که فعالیتهای ورزشی قبل از افطار، آنها را دچار تنش و خستگی می کند. به ورزشکاران توصیه می شود تمرینات را حداقل یک ساعت بعد از افطار انجام دهند و به فدراسیون ها نیز توصیه می شود در صورت امکان، انجام مسابقات ورزشی را به بعد از ماه مبارک رمضان موکول کنند.